2008/01/13

Wizytówki i "ściana pełna liter" (2)

Teraz czas na ćwiczenia mające na celu odkrycie alfabetycznego klucza pisma, czyli wyodrębnienie litery i odkrycie jej fonetycznej funkcji.
.
Pierwszym ćwiczeniem z tego zakresu będzie odnalezienie liter własnego imienia w alfabecie. Następnym – odszukanie swoich liter w imionach kolegów.
.
Każde dziecko zaczyna swoją wędrówkę do pisma od innego miejsca, od innej przesłanki, którą jest brzmienie i rysunek słowa – imienia. Wiedząc o tym należy zaproponować każdemu dziecku takie ćwiczenia, które ułatwią mu obserwację, porównanie i wyciąganie wniosków. W ten sposób dzieci mogą wędrować równocześnie wokół ścian (z alfabetem i wizytówkami), patrzeć, szukać, znajdować, liczyć, zwracając najpierw uwagę na litery, które „mają”, a potem właśnie na te, których im brak.
.
I tak prowadzi się dziecko do odkrycia wizualnych i dźwiękowych właściwości liter. Ale podstawą jego rozumowania jest uprzednia wiedza o tym, jak brzmi każde z imion jego kolegów.
Dzięki temu dziecko odkrywa, że:
.
1.
Każdą literę wymawia się w sposób dla niej szczególny, co nie znaczy, że we wszystkich sytuacjach tak samo.
.
2. Każda litera występuje w dwóch formach: wielkiej i małej. Litera wielka pełni funkcję szczególną, jest znakiem ważności dla danego słowa. Obok zasady pisowni zostaje przekazane przesłanie o istotnej ważności każdej osoby.
.
3. Kształt słowa zależy od jego brzmienia, a nie od cech jego desygnatu.
.
.

4 komentarze:

Anonimowy pisze...

Bardzo mi się podoba ta metoda.
To jakby wprowadzanie dzieci w świat odkryć których mogą dokonywać posługując się pismem.
Jestem ciekawa jak reagują na to dzieci w przedszkolu.

Irena Świątkowska pisze...

Zgadza się.

Większość dzieci jest bardzo zainteresowana. Z radością czeka na pojawienie się każdej nowej litery. W momencie jej prezentacji (wiedząc, że za chwilę będą poszukiwały jej na "ścianie pełnej liter" i na wizytówkach ze swoim imieniem), szybciutko analizują swoje imię i już wiedzą, czy dana litera znajduje się w ich imieniu, czy też nie. Wiedzą, zanim wezmą w rękę swoją wizytówkę. To bardzo cieszy, bo dzieci mają dopiero 5 lat, a niektóre nawet 4.
Oczywiście tego zainteresowania nie przejawiają wszystkie dzieci, ale zdecydowana większość.

Są dzieci, które potrafią szybciutko wskazać nowe litery również w imionach kolegów, rozpoznają je w różnych wyrazach wprowadzanych do globalnego czytania, w tekstach drukowanych (np. w książeczkach dla dzieci). Czynią to z własnej inicjatywy.

Niektóre dzieci potrafią napisać swoje imię, inne próbują... Dochodzą do tego same.

mama Zuzi pisze...

Pisanie imienia
Przed poprzednimi swietami zaproponowalam Zuzi podpisanie kartek swiatecznych swoim imieniem, podpisywala, jedna literka wieksza, druga mniejsza, nie mniej wiadomo bylo, co bylo napisane :). W tym roku sama wystapila z propozycja, ze tez bedzie podpisywac. Bylo duzo lepiej :) Zreszta kazdy domowy rysunek podpisany jest przez Zuzie :)
Teraz bylysmy chore, i nie bylo Zuzi w przedszkolu, a jaki byl placz, kiedy przeczytalam w blogu, ze dzieci ucza sie nowych literek, byla gotowa chodzic chora.
Tak jak na samym poczatku Zuzia nie chciala zostawac (oj, ciezko bylo :), tak teraz nie ma mowy, zeby mala zostala w domu, tak bardzo lubi chodzic do przedszkola.
Pozdrawiam

Irena Świątkowska pisze...

To nas bardzo cieszy, kiedy słyszymy, że dziecko chętnie przychodzi do przedszkola. Doskonale pamiętam te trudne chwile... Dobrze, że są już poza nami.

Co do dziecięcego pisania...
Na prawie każde dziecko przychodzi taki czas... że zaczyna ono interesować się literami na tyle, że samo z siebie zaczyna pisać. Na początku prawie zawsze są to litery drukowane. Warto wtedy dawać dziecku prawidłowe wzory liter pisanych. Nie wolno jednak zmuszać dziecka do ich pisania, ani też krytykować go, jeżeli jeszcze ich nie używa, jeżeli nadal "drukuje". Trzeba cierpliwie poczekać... aż dziecko dojrzeje... aż jego sprawność manualna, spostrzegawczość wzrokowa i motywacja będą na takim poziomie, że pozwolą mu podjąć próby pisania z wykorzystaniem dawanych wcześniej wzorów liter pisanych.